Σάββατο 15 Δεκεμβρίου 2007

Πράγματα αυτονόητα...



Πολλά πράγματα θεωρούνται αυτονόητα στο τραγούδι. Και δεν είναι!

Όλοι εμείς που έχουμε διδαχτεί την αποκαλούμενη κλασική φωνητική τοποθέτηση —αυτοχρισθέντες απόγονοι των γενεών του bel canto— είμαστε κολλημένοι (άρα και ασφαλείς) μ' έναν συγκεκριμένο τρόπο· συνήθως και μ' ένα στυλ. Πολλές φορές δε δεχόμαστε ακόμα και τις παρεμφερείς τεχνικά και υφολογικά «σχολές» του θεατρικού τραγουδιού ή του μιούζικαλ, πόσο μάλλον του λαϊκού ή του παραδοσιακού τραγουδιού.

Βέβαια, η κλασική τεχνική δεν προέκυψε χωρίς λόγο. Ακολούθησε τις ανάγκες του ύφους και των συνθηκών (βλ. μεγάλα θέατρα και συνοδεύουσες ορχήστρες...) της λόγιας δυτικοευρωπαϊκής δημιουργίας. Αυτό όμως δεν την καθιστά ούτε μοναδική ούτε ιδανική! Ακούστε τραγουδιστές άλλων πολιτισμών και θα βρείτε ένα σωρό τεχνικές και υφολογικές διαφορές, αναλλοίωτες σχεδόν από το πέρασμα των ετών (άρα δοκιμασμένες και εξυπηρετικές προς το σκοπό τους).

Τώρα... θα μου πείτε «καλά, εμένα τον κλασικό ή τον ροκ τραγουδιστή πόσο θα μπορούσαν να μ' ενδιαφέρουν τέτοιες τεχνικές που δημιουργήθηκαν για να υπηρετήσουν συγκεκριμένα μουσικά ιδιώματα;» – και σας απαντώ: «απίστευτα πολύ!». Γιατί;

Πρώτα-πρώτα, σας δίνουν μια μοναδική ευκαιρία να διαχωρίσετε τι είναι αυτό που κάνετε με τη φωνή σας και τι είναι αυτό που δεν κάνετε· τι είναι αυτό που ελέγχετε και τι είναι αυτό που δεν ελέγχετε. Σας δείχνουν δρόμους για να πετύχετε ένα πράγμα με άλλο τρόπο ή ένα διαφορετικό πράγμα με τον ίδιο τρόπο. Σας βγάζουν από αδιέξοδα που σίγουρα κάποια στιγμή θα συναντήσετε σε κάποιο παράξενο πρωτοποριακό έργο. Σας ανοίγουν τους ορίζοντες των —συνήθως ιδιαίτερα στυλιζαρισμένων— φράσεών σας και σας προσφέρουν την ευκαιρία να αναζητήσετε το δικό σας ιδιαίτερο και προσωπικό στυλ, αυτό που θα σας κάνει να ξεχωρίζετε από τους συναδέλφους σας. Σας ανοίγουν την όρεξη για ν' αυτοσχεδιάσετε, να δημιουργήσετε και να πάτε τη φωνητική μουσική ένα βήμα πιο πέρα.



Η Γυναικεία Χορωδία της Βουλγαρικής Κρατικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης —που βλέπετε στο παραπάνω βίντεο* και ακούτε σήμερα στο blog— είναι ένα ζωντανό παράδειγμα μιας τέτοιας πορείας στη φωνητική μουσική. Γνωστότερη δισκογραφικά ως Le Mystère des Voix Bulgares (Το Μυστήριο των Βουλγαρικών Φωνών) ιδρύθηκε το 1952 και έλαμψε διεθνώς από τη δεκαετία του '80 και μετά. Μετά το 1990 διασπάστηκε σε δύο σχήματα που διέγραψαν παρεμφερή τροχιά: το Le Mystère des Voix Bulgares (πλέον μετονομάστηκε σε The Great Voices of Bulgaria και περιλαμβάνει —εκτός του γυναικείου παραδοσιακού— ένα ανδρικό κλασικό κι ένα μικτό κλασικο-παραδοσιακό σύνολο!) και το Angelite – The Bulgarian Voices.

Αυτό που κάνει τις Βουλγάρικες Φωνές και τα παράγωγά τους σχήματα ξεχωριστά είναι ότι δε δίστασαν να επενδύσουν πάνω στις τοπικές παραδοσιακές τεχνικές και αισθητικές για να παρουσιάσουν μία σύγχρονη πρόταση που εμπεριέχει —μαζί με τα καλύτερα κομμάτια της παράδοσης— όλα εκείνα τα ενδιαφέροντα στοιχεία της δυτικής πολυφωνίας και την έμπνευση των εγχώριων συνθετών και διασκευαστών. Και σκεφτείτε ότι το όλο εγχείρημα ξεκίνησε ως μια κρατική ραδιοφωνική χορωδία (κάτι εντελώς διαφορετικό ως αντίληψη από την καθαρά δυτικότροπη Χορωδία της ΕΡΤ...).

_______

* Προσέξτε την επιλογή του τρίτου κομματιού του προγράμματος στο βίντεο. Ίσως το βρείτε κιτς. Σε μένα φαίνεται ως μια προτροπή προς το αμερικανικό κοινό που παρακολούθησε τη συγκεκριμένη εκπομπή να ξεφύγει από τα στερεότυπα και να δει το δεδομένο του μουσικού ύφους ως μη αυτονόητο. Εν τέλει, δείτε το και ως βουλγαρικό χιούμορ...! ;-) Προσέξτε επίσης και το παραδοσιακό κούρδισμα του δεύτερου κομματιού· σας φαίνεται φάλτσο στην πολυφωνία; σ' εμένα ακούγεται εξαιρετικά ενδιαφέρον! :-)

4 σχόλια:

  1. Πρωτοάκουσα Le Mystère des Voix Bulgares πριν περίπου 16 χρόνια, από κασέτα που είχε γράψει ένας φίλος. Συννεφιασμένο πρωινό, καφές κι αυτές οι φωνές. Μαγεία...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Για κοίτα...! Κι εγώ πριν τόσα περίπου χρόνια τις ανακάλυψα...! Γι' αυτό ευθύνεται ένας πολύ ανοιχτόμυαλος καθηγητής μου τότε...

    Πολύ αργότερα τις είδα κι από κοντά. Εμπειρία...!

    Χαίρομαι που σ' αρέσουν οι επιλογές μου, athanasia! Την καλησπέρα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πολύ ενδιαφέρον ποστ! Καλή μέρα σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Να 'σαι καλά, roadartist, και καλωσήρθες στα μέρη μας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή