Παρασκευή 25 Ιανουαρίου 2008

Ατάλαντοι βολεμένοι



Και ατάλαντοι και βολεμένοι! Ο συνδυασμός που σκοτώνει!!! :) Όλοι τους ξέρουμε· όλοι τους έχουμε συναντήσει. Κυκλοφορούν απροκάλυπτα σε κάθε τομέα της επαγγελματικής ζωής. Ενίοτε το παίζουν και ειδήμονες, μάλιστα... ΤΡΟΜΑΡΑ ΤΟΥΣ!!!

Αχ..., επιτρέψτε μου να γίνω λίγο κακός· για σήμερα μόνο. Δε θα μιλήσω για την αφορμή· δεν έχει σημασία, άλλωστε. Στο δικό μου μυαλό τριγυρίζουν διάφορα παραδείγματα —κυρίως μουσικών, αλλά συμβαίνει και σε οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα— κι ένα ερώτημα με βασανίζει τις τελευταίες κάμποσες ώρες: ποιο να 'ναι αλήθεια το χειρότερο απ' τα δύο; η έλλειψη ταλέντου / ικανοτήτων ή η τεμπελιά που ακολουθεί το «βόλεμα»;

Όντας μουσικός, θα περίμενα να με ενοχλούσε περισσότερο το πρώτο. Ωστόσο, νομίζω πως το δεύτερο είναι πιο εκνευριστικό. Κι αυτό γιατί ως προς το ταλέντο δεν μπορείς ουσιαστικά να κάνεις κάτι. Δεν μπορείς να κατηγορήσεις έναν άνθρωπο επειδή δεν έχει χαρίσματα και εξαιρετικές ικανότητες. Είναι πρακτικά αδύνατο να τα αποκτήσει εάν δεν τα διαθέτει ήδη. Το μόνο που μπορεί να κάνει αντ' αυτών είναι να συγκεντρώσει γνώση και να καλλιεργήσει τις όποιες τεχνικές δεξιότητες διαθέτει. Κι αυτό απαιτεί σίγουρα δουλειά.

Όταν όμως κάποιος «βολευτεί» κάπου (λέγε με δημόσιο ή άλλη βυσματική θέση...), οι ίδιες οι καταστάσεις τον οδηγούν σε μια «χαλαρότερη» επαγγελματική ευσυνειδησία —για να το πω πολύ ευγενικά— και πλέον εξαρτάται από τον ίδιο μονάχα αν θα εξακολουθήσει να παράγει έργο. Πολύ φοβάμαι πως μόνο η ύπαρξη ταλέντου / χαρισμάτων θα μπορούσε να του προκαλέσει το ενδιαφέρον να συνεχίσει να εργάζεται, παρά το εξασφαλισμένο της θέσης του...

Έτσι, το «βόλεμα» λειτουργεί σαν ένας καταλύτης που επεκτείνει την ανικανότητα σε οκνηρία. Και όσοι ζούμε και εργαζόμαστε δίπλα σε τέτοιους ανθρώπους πραγματικά δεινοπαθούμε...

Υπάρχει άραγε κάποιο «αντιδραστήριο» που θα μπορούσε να μεταβάλει μια τέτοια χημική αντίδραση σε κάτι πιο υγιές...; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς γι' αυτό; Μπορούμε...;

...

Προσπαθώ να παραμείνω πράος σήμερα, αλλά η διάθεσή μου είναι κατά βάθος εκρηκτική. Μόνο μία εξίσου εκρηκτική μουσική θα μπορούσε να τη φέρει στα ίσια της... και μου φαίνεται πως έχω τη σωστή επιλογή: την ορχηστρική έκδοση του Kanonensong από την Όπερα της Πεντάρας των Kurt Weill / Bertolt Brecht (Die Dreigroschenoper / The Threepenny Opera), έτσι όπως τη διηύθυνε (αλλά και τραγούδησε!!!) προχτές στο Μέγαρο ο HK Gruber με το Ensemble Modern, σε μία εξαιρετική συναυλιακής μορφής παρουσίαση που όποιος δεν παρακολούθησε... ας πρόσεχε, γιατί πραγματικά έχασε! Αφήστε που ήταν μια άριστη ευκαιρία για μερικούς συναδέλφους τραγουδιστές να δουν τι μπορεί να καταφέρει μια καλοδουλεμένη φωνή όταν δεν υποκύπτει στα συνηθισμένα «καλούπια»...!

17 σχόλια:

  1. Είναι τρομερά απογοητευτικό αυτό που περιγράφεις και νομίζω οι περισσότεροι συμφωνούμε μαζί σου.

    Από την άλλη όμως νομίζω ότι η ρουτίνα και η συνήθεια είναι δυο στοιχεία τόσο ισχυρά στην καθημερινότητα του ανθρώπου που δύσκολα τα υπερβπιηδά/ξεπερνά ακόμα και αν τον... σκοτώνουν και το γνωρίζει!
    Είναι απίστευτη η δύναμη της συνήθειας...
    Οπότε δικαιολογώ μέχρι ενός σημείου το τέλμα που φτάνει ένας δημόσιος υπάλληλος/μουσικός.
    Αν ξέρεις και ο χώρος εργασίας σοτ είναι... ξύλινος και αποστεωμένος, δεν αντέχεις και πολύ να αντιστέκεσαι, στο τέλος παραδίνεσαι ή καταφεύγεις σε άλλες λύσεις-αποδράσεις.
    Και μη μου πεις ότι το σύστημα του δημοσίου είναι δημιουργικό, θα αυτοκτονήσω, χαχαχαχαχα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ξέρεις, κι εγώ στην αρχή νόμιζα πως φταίει μόνο η ρουτίνα για όλα. Μετά, άρχισα να συνειδητοποιώ ότι και τη ρουτίνα εμείς τη φτιάχνουμε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θα μου επιτρέψεις να σου πω πως θεωρώ ότι δεν είναι τόσο απλά πράγματα.
    ΌΤαν δεν ζεις μόνος, αλλά συνδιαλέγεσαι και έχεις επικοινωνία και με άλλους ανθρώπους, δεν είναι εύκολο να επιλέξεις να κάνεις αυτό που σε εκφράζει. Και τις περισσότερες φορές βρίσκουν αυτό που εσένα σε ενθουσιάζει ανιαρό.
    Οπότε δεν έχεις απλά επιλογές. Απλά, πρέπει να οπλιστείς με καρτερία, υπομονή και να ψάξεις να βρεις διεξόδους.
    Αυτό όμως δε σημαίνει ότι θα τις βρεις στη δουλειά σου.
    Συνήθως οι πιο δημιουργικοί άνθρωποι-καλλιτέχνες είναι εκείνοι που δεν ανήκουν-εξαρτώνται από μια κρατική υπηρεσία...
    Μπορεί και να άνω όμως λάθος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μ' αρέσει η τροπή που πήρε η κουβέντα...

    Δε διαφωνώ μαζί σου. Σωστά τα λες. Αλλά... —θες πες με ρομαντικό, θες πες με ουτοπικό...— φιλοδοξώ να παραμείνω σ' εκείνους που δεν αρκούνται στο να γκρινιάζουν με την κατάσταση και να «την κάνουν» για αλλού (ή να παραμένουν άπραγοι εκεί, ελλείψει επιλογής...) αλλά ψάχνουν τρόπο να την αντιμετωπίσουν εκ των έσω. Έχω βαρεθεί να ακούω συναδέλφους από τη μια να κατακρίνουν αυτούς τους ατάλαντους βολεμένους του συστήματος και από την άλλη στην ουσία οι ίδιοι να διαιωνίζουν αυτή την κατάσταση με την απραξία (και το δικό τους βόλεμα...).

    Βέβαια..., θα μου πείτε: το ίδιο δε συμβαίνει και στην πολιτική ζωή...; Πολλοί δεν κατακρίνουν μία κυβέρνηση και μετά την ξαναψηφίζουν; Τι σύνδρομο κι αυτό.......

    [Αχ... παραείναι ανήσυχος ο τραγουδιστής αυτές τις μέρες...!]

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δίκιο έχεις και θυμώνεις.

    Ένας άνθρωπος με ταλέντο και ικανότητες χρειάζεται ορισμένη ασφάλεια (αν ανησυχεί για την επιβίωσή σου, δύσκολα θα έχει μυαλό να δουλέψει όπως πρέπει). Χρειάζεται και μια ρουτίνα, που για μένα σημαίνει πρόγραμμα και δουλειά ανεξάρτητα από τη διάθεση της στιγμής.

    Αλλά, όπως κι αλλού, η ρουτίνα συνήθως εκλαμβάνεται σαν ένας μηχανισμός συντήρησης κι αναπαραγωγής μιας "ιεραρχίας" και παραγωγής στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Πώς να ικανοποιηθεί έτσι, ηθικά και υλικά, ένας ταλαντούχος άνθρωπος?

    Οπότε, ο ταλαντούχος ή φεύγει ή σιγά-σιγά "αφομοιώνεται". Ή δεν προσλαμβάνεται καθόλου, για να μην υπάρχουν αναταράξεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Καταπραϋντική είσαι, athanasia. Καταπραϋντική!

    Μ' αρέσει η ρουτίνα με την έννοια που της δίνεις, με την έννοια της ασφάλειας... Στο περιβάλλον που ζω και εργάζομαι φαντάζει ως ακριβή πολυτέλεια, ακόμα κι αυτή! Βέβαια, εγώ —μιλώντας πριν— αναφερόμουν στη ρουτίνα με την κοινώς λεγόμενη κακή της έννοια. Υιοθετώ πλέον τη δική σου θετική πλευρά, λοιπόν.

    Ελπίζω να βρήκες ενδιαφέρουσα και τη σημερινή μουσική εδώ. Καλημέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Και μένα μου αρέσει η κουβέντα και η τροπή της

    ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΝΑΙ, ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ (ΠΟΥ ΝΑ ΠΑΡΕΙ!!!!)

    Επανέρχομαι. Όπως βλέπεις το σύνδρομο του γκρινιάρη έλληνα είναι καλά ριζωμένο...
    Γκρινιάζουμε ΣΥΝΕΧΩΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΝΤΑ...

    Δεν έχω να προσθέσω κάτι περισσότερο. Εγώ το ομολογώ στα 36 μου έχω κουραστεί, ίσως και να τα έχω παρατήσει. Αποδέχομαι τη ρουτίνα της δουλειάς μου. Και προσπαθώ να εκφραστώ σε άλλο περιβάλλον.
    Δυο κουβέντες πριν ολοκληρώσω:

    1. Διαβάζω πόσο κακό κάνει η ρουτίνα στην υγεία (απ' ότι λένε οι ειδικοί)

    2. Άκουσα σήμερα στο κρατικό ραδιόφωνο, καλύτερα ένας μάταιος αγώνας παρά μια μάταιη ζωή...

    Να σου πω κάτι για αυτό το 2? Φοβάμαι ότι δεν ξέρω ποιό είναι προτιμότερο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αχ... Εγώ έχω κουραστεί πολύ πριν τα 37 μου... αλλά μάλλον προτιμώ ακόμα το μάταιο αγώνα από τη μάταιη ζωή...

    Καλό απόγευμα - καλό Σαββατοκύριακο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Νίκο μου, μου έδωσες αφορμή να πάω το πράμα λίγο μακρύτερα. Θυμήθηκα κάτι που ακόμα με βγάζει από τα ρούχα μου. Φίλος πληκτράς, (πιανίστας μέχρι μέση νομίζω), παρέδιδε μαθήματα σε ωδείο παρακαλώ, με καλή αμοιβή και πολλούς μαθητές (βολεμένος κατά τα κοινά), στα... κρουστά! Ντραμς! Ήξερε ο άνθρωπος 5 χτυπήματα (στο στρατό έπαιζε ταμπούρο) και έτρωγε τη δουλειά από πραγματικούς ντράμερς!
    Να γιατί όταν μου λένε "ο γιος μου θέλει να μάθει κιθάρα, θα του κάνεις ιδιαίτερα;", εγώ απαντώ "όχι, είμαι πιανίστας". Μήπως είμαι και κορόιδο;
    φιλιά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Παράλειψη!
    Ο τύπος κάνει και μαθήματα "αρμονίου" στο ωδείο, δουλεύει στο στρατό μόνιμος και βγάζει τα άντερά του (περίπου 3000 ευρόπουλα) σε χορούς και γάμους!
    Δεν τον ζηλεύω. Αλλά στα 35 μου με 1100 το μήνα, με τσιμπάει όταν το θυμάμαι!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Καιρό είχαμε να σε δούμε απ' τα μέρη μας, φίλε συνονόματε! :)

    Κοίτα: για κάποιους μπορεί να είσαι κορόιδο, για κάποιους άλλους σέβεσαι τη δουλειά σου και το μέλλον της (κι ας ξέρουμε ότι παίζεις αρκετά καλή κιθάρα...). Τελικά είναι θέμα συνείδησης όλο αυτό...

    Κάποτε, κάποιος κοινός μας γνωστός, ημιμαθής, εξανέστη και μου είπε: «Εφόσον δε συμπίπτουν τα ωράρια, γιατί να μην εργάζομαι το πρωί στην Α δουλειά και το απόγευμα στη Β δουλειά; [Πλήρους απασχόλησης, αμφότερες.] Κάνω κάτι παράνομο; Οικογένεια έχω, μ' ένα σωρό υποχρεώσεις!»... Τι να του πω; Ότι υπάρχουν πολλοί (και πιο αξιόλογοι) συνάδελφοί του, με οικογένεια, που δεν έχουν ούτε μία σταθερή δουλειά; Και θέλει να λέγεται και αριστερός...

    Έχω αρχίσει να πιστεύω πως η ευσυνειδησία πρέπει με κάποιον τρόπο να ξεκινήσει να διδάσκεται. Κάπου, κάπως. Αλλιώς... χαθήκαμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Σκηνή στη χθεσινή συναυλία (28/1) στο Μέγαρο Αθηνών (Deutsches Symphonie Orchester Berlin): βγαίνει κύριος πριν την έναρξή της στη σκηνή να ανακοινώσει το θάνατο του Χριστόδουλου και την ενός λεπτού σιγή ως φόρο τιμής. Στα 3 μέτρα μπροστά μου κάθονται συνθέτες, ένας τρίτος (Χάρης το όνομά του) έρχεται και τούς πλησιάζει. Καθώς ακούει την αρχή της ανακοίνωσης και διαπιστώνει το ζήτημα, βγάζει μια θηλυκού ύφους κραυγή (καλύπτοντας το στόμα του με το χέρι) ωσάν αποδοκιμασία.

    Ερωτώ: αν δεν μπορείς να σεβαστείς το θάνατο ενός -προφανώς αντιπαθούς προς εσένα- συνανθρώπου σου, πως θα σεβαστείς τους συναδέλφους σου;;;

    Και βέβαια, για μια ακόμα φορά αποδεικνύεται ότι για να γίνεις καλλιτέχνης, πρέπει πρώτα -κατά κανόνα- να γίνεις άνθρωπος. Αλλιώς θα είσαι μονίμως ένας αποτυχημένος και παγκοσμίως άγνωστος συνθέτης -γεμάτος κακία- όπως ο Χάρης του περιστατικού...

    (συγγνώμη για το απόλυτο ύφος, αλλά με εξόργισε ο "κύριος" αυτός...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ως άνθρωποι με ευαισθησίες αλλά και αναισθησίες και ως υπηρέτες της τέχνης της μουσικής (όσον με αφορά το «τ» με μικρό) είμεθα επιρρεπείς σε κάθε είδους κριτική - δίκαιη ή άδικη - ποιος και που θα θέσει το απόλυτο σύστημα αναφοράς; - και στην στηλίτευση κάθε είδους αδικίας. Σε πολλά ιστολόγια ανάλογης θεματολογίας, άπαξ και στο δικό μου, θίγονται τέτοιου είδους ζητήματα, μια ψηφιακή έκδοση αυτών που συζητούμε στους διαδρόμους των ωδείων ή στο φουαγιέ του Μεγάρου. Αν αναλογιστούμε δε και την πολιτική επικαιρότητα, αναλωνόμαστε σε συζητήσεις, καταγραφές, πιστοποιήσεις , καταγγελίες και τελικά το μόνο που κάνουμε είναι να διαιρούμε δια του μηδενός. Φαντάζομαι ότι, και ο κύριος αρθρογράφος του ιστολογίου και η πλειονότητα των σχολιαστών ανήκουν στη νέα γενιά, εγώ στη μέση. Έχουμε το χρόνο εμπρός μας, από ότι διαπιστώνω από τα γραφόμενα έχουμε και τη διάθεση, ας διορθώσουμε τα δικά μας λάθη, τις δικές μας ελλείψεις και αδυναμίες στην τεχνική της τέχνης μας, ας ακονίσουμε τη νόηση, τη φαντασία και την ευαισθησία μας και πολλά πράγματα θα αλλάξουν χωρίς να χρειαστεί να τα πολεμήσουμε ευθέως. Η αλλαγή παραδείγματος στα μουσικά πράγματα της χώρας μας θα συμβεί από τη διακονία του Καλού και όχι από την κριτική του Κακού.
    Μια τελευταία παρατήρηση που αφορά στο σχόλιο του κ. Νάσου: Ο μακαριστός Χριστόδουλος παρέδωσε τη ψυχή του προς κρίση στα χέρια του Μεγάλου Κριτή και της Καθαρής Αγάπης, οποιαδήποτε δική μας κριτική περισσεύει και σε αυτό το σημείο συμφωνώ με τη θέση σας. Προχωρήσατε όμως στο να κρίνεται τον συνθέτη Χ. ως καλλιτέχνη, αυτό είναι έργο της Ιστορίας και πολύ περισσότερο ως άνθρωπο, αυτό δεν είναι ανθρώπινο έργο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Έχετε δίκιο, dsyk, να διαφωνείτε με την κριτική μου. Αλλά κι εγώ ως άνθρωπος έχω πολλά ελαττώματα όπως βλέπετε -και κυρίως είμαι αμείλικτος στην ασέβεια... ζητώ συγγνώμη αν προσέβαλα εσάς, τους λοιπούς αναγνώστες/σχολιαστές, και τον οικοδεσπότη.

    Επί της ουσίας: αν δεν κρίνουμε τί είναι σωστό και τί λάθος πως θα μπορέσουμε να πράξουμε το σωστό;

    Η διακονία του Καλού γίνεται από εκείνους που είναι καλοί, ενάρετοι, ανιδιοτελείς κοκ. Κάποιος που δεν κοιτάζει πέρα από τον εαυτό του, μάλλον δεν μπορεί να κομίσει διακονία, αλλά κριτική (και η αποδοκιμασία -αλά γήπεδο- κριτική είναι, ίσως όχι η κατάλληλη για αίθουσες μουσικής, αλλά κριτική...). Και δυστυχώς είμαστε πολλοί εκείνοι που ενδιαφερόμαστε μόνο για τον εαυτό μας, είτε για λόγους επιβώσης -όπως οι περισσότεροί μας συνάδελφοι στην Αθήνα πχ- είτε για λόγους εγωισμού και "πρεστίζ". Κι επειδή, αν και νέος, έχω μελετήσει ελάχιστα την ιστορία της Ελληνικής κλασσικής μουσικής, έχω την εντύπωση ότι αυτή η κατάσταση δεν είναι καινούρια. Αντιθέτως εδώ και περίπου 2 αιώνες τα ίδια γίνονται. Απλώς αλλάζει το περιβάλλον, οι (κοινωνικο-οικονομικές) συνθήκες, και τα πρόσωπα... Οπότε ελπίδες για αλλαγές που θα γίνουν με συγκατανευτική, παθητική και ευαίσθητη συμπεριφορά δεν τρέφω. Μόνο αν μπορέσουμε να πούμε τα πράγματα ευθέως, ωμά, και χωρίς καμία ντροπή μπορούμε να ελπίζουμε για κάτι... νομίζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Στέφανε απλά ΣΥΜΦΩΝΩ.
    Περί ήθους μια κουβέντα που ξεκίνησε εδώ:
    http://operailove.blogspot.com/2008/01/barenboim-karajan.html

    θα ήταν χαρά μας να σχολιάσετε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Καλησπέρα σε όλους και ζητώ ταπεινά συγνώμη για την εξαφάνισή μου. Κάποιες απανωτές υποχρεώσεις με κράτησαν μακριά από τη συζήτηση. Βλέπω, ωστόσο, πως η απουσία μου μάλλον την ευνόησε και χαίρομαι πολύ γι' αυτό. Θα εξαφανίζομαι, λοιπόν, πιο συχνά στο εξής! ;-)

    Σε σχέση με όλα όσα γράφτηκαν, θα έλεγα πως το πνεύμα μου (και του blog κατά συνέπεια) βρίσκεται πιο κοντά στις απόψεις του dsyk. Θεωρώ πιο δημιουργική την αυτοκριτική από την κριτική και τη σύγκριση. Η αυτοκριτική επιτρέπει την πρόταση για βελτίωση. Η κριτική όχι και τόσο. [Πόσο δικαιούσαι να αλλάξεις κάποιον άλλο;] Και η σύγκριση καθόλου. [Πάντα πίστευα πως η τέχνη και οι ανθρώπινες αξίες δεν είναι μετρήσιμα αγαθά.]

    Αν προσέξετε καλύτερα το κείμενό μου, θα δείτε ότι η κριτική (που μπορεί να είναι και αυτοκριτική – ποτέ δεν ξέρει κανείς!) εστιάζεται στο γεγονός ότι πολλοί από μας συχνά «βολευόμαστε» ξεχνώντας την αυτοκριτική μας. Αυτό είναι που ουσιαστικά με έχει πειράξει εδώ. Εάν κάποιος δεν έχει ταλέντο για το επάγγελμα, δύσκολα θα το καταλάβει ο ίδιος – θα πρέπει να το συμπεράνει από το περιβάλλον του. Την οκνηρία του, όμως, να φέρει εις πέρας (με τον καλύτερο δυνατό τρόπο) την εργασία που του ανατέθηκε τη θεωρώ σαφή ένδειξη απουσίας αυτοκριτικής του.

    Καλό μήνα και καλό Σαββατοκύριακο σε όλους!

    ΑπάντησηΔιαγραφή